Na co zwrócić uwagę przy rozmowie zdalnej?

Jak wspominałem we wpisie o procesie rekrutacyjnym, rozmowa zdalna może mieć różną formę. Najczęstsze opcje to rozmowa:

• telefoniczna,
• głosowa online,
• online z wideo.

W tym wpisie omówię najistotniejsze moim zdaniem aspekty rozmów zdalnych.

Kwestie techniczne

Na samym początku upewnij się, w jaki sposób będzie przeprowadzana rozmowa – telefonicznie czy online. Rekruter mając twój numer telefonu może chcieć skontaktować się z Tobą przez komunikator internetowy, np. WhatsApp, Telegram czy Signal. Dlatego nie wychodź z założenia, że będzie to rozmowa telefoniczna przez sam fakt niepodania przez rekrutera innej informacji.

Jeśli bierzesz udział w rozmowie online, to upewnij się, czy potrzebna jest kamera, czy rozmowa będzie tylko głosowa. Część rekruterów uważa za oczywistość to, że kamera jest wymagana i mogą o tym nie wspomnieć. Niektórzy chcą po prostu ułatwić nawiązanie relacji przez wideo. Inni z kolei chcą widzieć, że nie oszukujesz i nikt Ci nie podpowiada.

By uniknąć niedomówień dopytaj od razu o formę, w jakiej ma być prowadzony ten etap rekrutacji. Twoją odpowiedzialnością jest zadbanie o to, by mieć pod kontrolą warunki w jakich będzie się odbywać rozmowa.

Odpowiednie warunki

Kiedy już wiesz, jak będzie się odbywać rozmowa, to upewnij się, że masz odpowiednie warunki, by ją przeprowadzić. Polecam zrobić to natychmiast po ustaleniu terminu. Odkładanie tego na ostatnią chwilę może doprowadzić do paniki, kiedy okaże się tuż przed rozmową, że coś nie działa.

W przypadku rozmowy telefonicznej upewnij się, że tam gdzie chcesz rozmawiać masz silny zasięg. W przypadku rozmowy online sprawdź jakość połączenia internetowego. Zadbaj o spokój w tym miejscu na czas Twojej rozmowy, by dźwięki ani osoby przechodzące za Tobą nie przeszkadzały rekruterowi.

Zadbaj też o odpowiednie oświetlenie. Słabe warunki po Twojej stronie mogą obniżyć komfort twojego rozmówcy. Mogą też zasugerować, że nie dbasz o szczegóły i nie testujesz swoich rozwiązań przed wdrożeniem ich. Te cechy mają znaczenie w pracy programisty, więc może to wpłynąć na całościową ocenę Ciebie.

Sprawdź wszystko wcześniej

Bardzo ważne jest też sprawdzenie sprzętu. W jednej z rozmów zdalnych przez Skype miałem użyć kamery. Miałem ją wbudowaną w laptopa, więc byłem spokojny. Dopiero kilka minut przed rozmową kiedy chciałem sprawdzić czy wszystko działa okazało się, że system jej nie wykrywa. Dopiero po rozmowie dotarło do mnie, że zapomniałem, że muszę ją włączyć naciskając kombinację klawiszy na klawiaturze.

Jeżeli rozmowa ma być online to sprawdzenie oprogramowania też jest istotne. Upewnij się, że dane rozwiązanie działa na komputerze lub telefonie, z którego planujesz korzystać. Szukanie sprzętu z innym systemem operacyjnym pół godziny przed rozmową mogłoby być bardzo stresujące.

Jeśli to możliwe, to zdzwoń się z kimś innym w tej samej konfiguracji, w jakiej ma się odbywać rekrutacja. Poproś tę osobę o informację czy dobrze Cię słychać i widać. Jeśli coś jest do poprawy, to zajmij się tym natychmiast.

Alternatywy

Jeżeli nie możesz przeprowadzić rozmowy w proponowany sposób w komfortowych dla Ciebie i rekrutera warunkach, to masz dwie możliwości. Pierwszą jest kombinowanie, by jednak być w stanie przeprowadzić tę rozmowę zgodnie z umówionym schematem. Drugą jest znalezienie i zaproponowanie innego rozwiązania.

Dźwięk

W rozmowie zdalnej głos może zostać zniekształcony, co może wam utrudnić zrozumienie się nawzajem. Ewentualna wada wymowy, czy różnica akcentów mogą być dodatkową barierą. Dlatego przygotuj się na to, że rekruter poprosi Cię o powtórzenie Twojej odpowiedzi, bo jej nie zrozumiał. Podobnie otwórz się na to, by prosić o to samo rekrutera kiedy Ty nie zrozumiesz.

Pomóc Ci może być notowanie pytań i parafrazowanie ich zanim odpowiesz. Dzięki temu upewnisz się, że odpowiadasz na pytanie, które zostało zadane. Pokażesz też, że potwierdzasz zdobyte informacje zanim ich użyjesz.

Bariery językowe

Zdarzyło mi się być rekrutowanym online przez Irlandczyka. Mówił on z akcentem totalnie innym od tego, do czego przyzwyczaiła mnie nauka w szkole i amerykańskie filmy. Kilkukrotnie musiałem się mocno skupić, by zrozumieć o co pyta. Odpowiedź na jedno z pytań wyraźnie go nie zadowoliła. Poprosiłem więc, by powtórzył pytanie i okazało się, że odpowiadałem na inne pytanie niż zadał. Usłyszałem „What is entire application?” zamiast „What is n-tier application?”.

Czas

Przy rozmowie zdalnej z rekruterami z innego kraju weź pod uwagę strefę czasową. Upewnij się, jaką strefą posługuje się rekruter proponując godzinę i podawaj swoją. Pozwoli Ci to uniknąć przegapienia rozmowy lub czekania na nią kilka godzin za wcześnie.

Poza samym pisaniem nazwy strefy czasowej możesz też wysłać link pokazujący aktualną godzinę u Ciebie. Zminimalizuje to szansę pomyłki, zwłaszcza, jeżeli poprosisz rekrutera o zrobienie tego samego.

Zmiana czasu

Przejście z czasu letniego na zimowy i odwrotnie jest skomplikowanym warunkiem brzegowym. W samej Polsce skutkuje to godzinnym nocnym postojem pociągu, czy możliwością zrobienia gry w zero godzin podczas 0h Game Jam. Przy ustalaniu międzynarodowego spotkania może to jednak mocno skomplikować życie.

W niektórych krajach zmiana czasu nie występuje, a w kilku zachodzi ona w innych dniach niż w Polsce. Żeby było zabawniej, są też państwa, gdzie tylko niektóre rejony mają zmianę czasu. Tutaj znajdziesz daty zmiany czasu w poszczególnych krajach w 2020 roku.

Jak to ogarnąć?

Możesz wykorzystać planer spotkań międzynarodowych. Po wybraniu daty i miast zobaczysz, która godzina jest w danym miejscu danego dnia. Wyślij rekruterowi link, żeby ułatwić wam znalezienie godziny pasującej obu stronom. Możesz nawet z poziomu tego serwisu stworzyć wydarzenie, by potem dodać je do kalendarza.

Ciekawostki

Jeżeli poziom skomplikowania stref czasowych zafascynował Cię podobnie jak mnie, to polecam:

• ten film na kanale Computerphile,
• fragment tego wystąpienia Jona Skeeta.

Pisanie kodu

Przy rozmowie zdalnej ktoś może poprosić Cię o pisanie kodu. Nie przypominam sobie, by mi osobiście się to zdarzyło, ale znam przypadki, gdzie tak było. Dlatego też prowadząc próbne rozmowy sam czasem wprowadzałem ten element.

Rekruter może wykorzystać platformę przygotowaną pod to konkretne zadanie. Może też wysłać Ci link np. do Google Docs, gdzie będzie opis zadania i miejsce na pisanie kodu. Może poprosić Cię o pisanie w edytorze na Twoim komputerze i o udostępnienie ekranu. Pisanie na kartce i pokazywanie jej potem do kamery też się zdarza.

Lokalizacja

Może Cię zdziwić ten punkt, bo rozmowa zdalna kojarzy się przecież z dowolnością wyboru miejsca, z którego się ją prowadzi. Możliwe są jednak też inne opcje.

Na dwóch rekrutacjach w biurze rozmawiałem jednocześnie twarzą w twarz i zdalnie. Ktoś po prostu siedział ze mną w pokoju, a ktoś inny łączył się z nami z innego miasta czy kraju.

Miałem też sytuację, gdzie ostatnim etapem rekrutacji było dwugodzinne spotkanie w firmie, ale przez godzinę siedziałem sam z komputerem. Miałem do wykonania zadanie i byłem w kontakcie z pracownikiem z innego kraju, który wdrożył mnie w temat.

Te sytuacje są specyficznym miksem rekrutacji tradycyjnej i zdalnej i rządzą się jeszcze innymi prawami. Rozmawiając z kimś na odległość z domu możesz sobie stworzyć komfortowe i spokojne warunki. Tutaj wszystko odbywa się na obcym dla Ciebie terenie. Zaletą jednak jest to, że nie musisz brać na siebie odpowiedzialności za poprawne działanie sprzętu, aplikacji, czy jakość internetu. Pracownik siedzący z Tobą w pokoju może też pomóc, kiedy ktoś wdzwoniony źle Cię zrozumie.

Nietypowość takich rozmów może zestresować, jeżeli nie wiesz wcześniej, że będą tak wyglądać. Jeżeli podobne sytuacje Cię stresują, to dopytaj rekrutera, czy w etapie w biurze firmy będzie ktoś dołączony zdalnie.

Czy to jedyne opcje?

Przedstawione przeze mnie możliwości to zbiór doświadczeń moich własnych, moich znajomych oraz studentów Codecool. Firm zatrudniających programistów jest tyle, że traktowałbym to tylko jako ułamek możliwych scenariuszy. Dlatego polecam Ci jak najszybsze zebranie informacji od rekruterów o tym, jak ma ona wyglądać w Twoim przypadku.

A może masz już za sobą rekrutację zdalną wyglądającą inaczej, niż to co opisałem do tej pory? To świetnie! Podziel się proszę w komentarzach swoją historią, by inni mogli się przygotować na sytuacje podobne do Twojej.

Podsumowanie

Rekrutacje zdalne odbywają się głównie telefonicznie lub online, czasem jako rozmowa wideo. Dowiedz się od razu jaki sprzęt i oprogramowanie jest potrzebne, by uniknąć niepotrzebnego stresu. Zadbaj o dobre warunki do rozmowy – ciszę, oświetlenie i dobre połączenie.

Różnice akcentów, wady wymowy czy słabe połączenie mogą utrudnić wam rozmowę. Notuj więc pytania i parafrazuj je zanim na nie odpowiesz.

Przy ustalaniu terminu zwróć uwagę na strefy czasowe i zmiany czasu. Skorzystaj z narzędzi online do planowania spotkań międzynarodowych, by czuć się spokojniej.

Możesz dostać zadanie programistyczne do napisania na kartce, w Google Docs czy w edytorze online.

Rozmowa w biurze firmy też może być częściowo zdalna. Nie jest to częsty przypadek, ale może się zdarzyć. A jeśli Ty masz jakieś nietypowe doświadczenie ze zdalnej rekrutacji, to daj znać w komentarzach.